Treść główna

PISMA PATRONKI: „Filozofia psychologii i humanistyki” – o. dr Piotr Janik SJ

Celem serii wykładów zatytułowanej „PISMA PATRONKI. Wprowadzenia do poszczególnych dzieł Edyty Stein” jest przybliżenie polskiemu słuchaczowi zasadniczej treści poszczególnych pism Edyty Stein w sposób systematyczny, klarowny i naukowy. Omówienia poszczególnych tomów w porządku chronologicznym bazują na najnowszej serii dzieł zebranych Edith Stein Gesamtausgabe (Herder, 2000-2020), która dzięki wysiłkom Wydawnictwa Karmelitów Bosych jest już częściowo dostępna w języku polskim. 

Trzeci wykład z serii „Pisma Patronki” stanowi wprowadzenie do Filozofii psychologii i humanistyki, tzw. Przyczynków stanowiących dwie rozprawy: 1. Psychishce causalität (Przyczynowanie psychiczne), 2. Idividuum und Gemeinschaft (Jednostka i wspólnota).

Omawiam w kolejności poszczególne zagadnienia: Wprowadzenie do ESGA 6, E. Stein, „Filozofia psychologii i humanistyki” (Beitraege). 1) „W poszukiwaniu prawdy istnienia”, 2) Studium struktury osobowości ludzkiej, 3) Husserlowskie „Idee II” a Beitraege, 4) Dwie rozprawy z rozważaniem końcowym, które zdecydowało o tytule, tj. „Przyczynowość psychiczna” oraz „Jednostka i wspólnota”, 5) Dlaczego: „Filozofia psychologii i humanistyki” ? 6) Kluczowe idee: przeżycie (Erlebnis), żywe ciało (Leib), intencjonalność jako zamiar (Absicht), motywacja, afektywność i nastrój (Stimmung), zarażenie psychiczne, „fałszywy charakter”, świat wartości, koncepcja osoby ludzkiej i osobowość ponad-indywidualna, współ-czucie, „otwartość” 7) Między Husserlem a Schelerem, 8) Stein a Heidegger, 9) Koncepcja humanistyki – polemika z neokantyzmem badeńskim, 10) Stein, Merleau-Ponty i współczesna fenomenologia francuska, 11) Studium E. Stein a współczesny odbiorca.

o. dr Piotr Janik SJ – jezuita, adiunkt badawczy w Instytucie Filozofii Akademii Ignatianum w Krakowie, absolwent Politechniki Wrocławskiej (Computer Science), członek Polskiego Towarzystwa Fenomenologicznego (PTFen.org.pl) oraz „The Stein Circle”, The International Association for the Study of the Philosophy of Edith Stein (IASPES). Obszar badawczy: semiotyka triadyczna (stoicka, Peirce’owska), filozofia języka w tradycji kontynentalnej: fenomenologia, hermeneutyka, logika i dyskurs, filozofia humanistyki, ontologia hermeneutyczna, antropologia, informatyka (computer science), cybernetyka. Autor książek: (2011) Koncepcja przekonania w ujęciu semiotyczno-pragmatycznym oraz (2021) Hermeneutyka wypowiedzi [w druku], a także artykułów m.in.: 
* (2021) lngarden’s Legacy: Responsibility as legal and beyond* (2020) O sensowności uczuć. Dziedzictwo myśli Edyty Stein;  * (2019) Hermeneutyczno-fenomenologiczne ujęcie (wy)czucia duchowego; * (2019) „Usłyszeć Cierpienie”. Edyta Stein i Martin Heidegger wobec cierpienia; * (2018) Teoria wczucia Edyty Stein w świetle neurobiologii; * (2016) Humanistyka według K. Twardowskiego i E. Stein.

„Program pn. Dziedzictwo Edyty Stein jest realizowany przez Towarzystwo im. Edyty Stein i Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” w latach 2021 – 2025 ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz ze środków Miasta Wrocław”.