Celem serii wykładów zatytułowanej „PISMA PATRONKI. Wprowadzenia do poszczególnych dzieł Edyty Stein” jest przybliżenie polskiemu słuchaczowi zasadniczej treści poszczególnych pism Edyty Stein w sposób systematyczny, klarowny i naukowy. Omówienia poszczególnych tomów w porządku chronologicznym bazują na najnowszej serii dzieł zebranych Edith Stein Gesamtausgabe (Herder, 2000-2020), która dzięki wysiłkom Wydawnictwa Karmelitów Bosych jest już częściowo dostępna w języku polskim.
Kolejny wykład z serii „Pisma Patronki” stanowi wprowadzenie do tomu „Czym jest filozofia. Rozmowa pomiędzy Tomaszem z Akwinu i Edmundem Husserlem”. Problematyka wykładu obejmuje następujące zagadnienia:
I. Odniesienie źródłowe: Edith Stein, Was ist Philosophie? Ein Gespräch zwischen Edmund Husserl und Thomas von Aquino (1928). Polski przekład: Co to jest filozofia? Rozmowa między Edmundem Husserlem i św. Tomaszem z Akwinu, tłum. I.J. Adamska (2002).
II. Okoliczności powstania tekstu i jego ahistoryczne „didaskalia”: dedykowany Husserlowi na 70 urodziny zapis wyimaginowanej rozmowy między tym współczesnym filozofem a XIII-wiecznym mistrzem scholastyki, św. Tomaszem z Akwinu. Relacja między tym fabularyzowanym tekstem a jego „akademickim” odpowiednikiem, tj. tekstem Fenomenologia Husserla i filozofia św. Tomasza z Akwinu (pierwodruk: 1929; polski przekład: J. Zychowicz, 1989).
III. Sens i ośrodkowe wątki tekstu Was ist Philosophie?…
– intencja Edyty Stein: „przerzucanie mostów”, budowanie elementarnego porozumienia między ważnymi dla niej myślicielami z różnych epok i kulturowych środowisk;
– wspólny dla Husserla i Akwinaty zobowiązujący poznawczo i etycznie ideał wiedzy, w szczególności filozofii: filozofia jako „nauka ścisła” (strenge Wissenschaft), dziedzina racjonalności, badawczego rozumu (logos, ratio), rygorystycznie formułowanych i przestrzeganych zasad, intelektualnej trzeźwości i rzetelności;
– poznanie naturalne a poznanie nadprzyrodzone: dyskusja co do możliwości poznawczych i granic ludzkiego rozumu oraz właściwego – szerszego lub węższego – rozumienia racjonalności; kwestia otwartości ludzkiego rozumu (a tym samym filozofii) na wiarę: przesłanki afirmatywnego stanowiska Tomasza i krytycznego stanowiska Husserla;
– dwie wizje filozofii pierwszej: filozofia teocentryczna a filozofia egocentryczna; przedmiot i metody klasycznej metafizyki i teologii objawionej a przedmiot i metody nowożytnej ontologii i fenomenologii.
prof. Jan Kiełbasa – dr hab., prof. UJ, pracownik naukowy i wykładowca od ponad 30 lat związany z Instytutem Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W swoim macierzystym Instytucie prowadzi badania, wykłady i seminaria głównie z zakresu klasycznej metafizyki i myśli średniowiecznej, zwłaszcza patrystycznej i scholastycznej antropologii i etyki, choć nie porzuca także swoich wcześniejszych zainteresowań filozofią francuską. Związany również z Kolegium Filozoficzno-Teologicznym O. Dominikanów, gdzie prowadził lub prowadzi zajęcia z metafizyki, antropologii, historii filozofii starożytnej i historii filozofii średniowiecznej. W latach 2015-2018 kierował programem badawczym „Historia rozwoju pojęcia wola od V do XIII wieku”, realizowanym w wyniku konkursu ogłoszonego przez Narodowe Centrum Nauki (OPUS 7). Publikował w Wydawnictwie UJ, w wydawnictwie Peter Lang, w wydawnictwie i miesięczniku „Znak”, w „Kwartalniku Filozoficznym”, w „Przeglądzie Tomistycznym”, w „Rocznikach Filozoficznych KUL” i w „Philosophia. Philosophical Quarterly of Israel”. W internetowym czasopiśmie „Filozofia Religii” opublikował artykuł „Edyty Stein czytanie Tomasza. Inspiracje, studia, przekłady”. Redaktor naukowy i współautor (wraz z M. Paluchem OP, M. Bizoniem i K. Wilczyńskim) książki „Historia rozwoju pojmowania woli od starożytności do XIII wieku”, przygotowywanej do druku w Zakładzie Wydawniczym NOMOS. Tłumaczył teksty filozoficzne i redagował tłumaczenia z języka łacińskiego, francuskiego i angielskiego (od św. Tomasza z Akwinu do Sartre’a i Ricoeura).